Któż z nas nie zna smaku mięty? To niesamowite ziele towarzyszy nam niemalże każdego dnia. Miętę możemy spotkać w przydomowym ogródku lub na balkonie, zarówno jako roślinę ozdobną jak i użytkową, wykorzystywaną niezwykle często w kuchni. Nazwa gatunku wywodzi się z mitologii greckiej, od imienia nimfy, Minthe, którą żona Hadesa Persefona, z zazdrości o męża, zamieniła w roślinę. Pomimo bogatej historii, sięgającej czasów starożytnych i dużego rozpowszechnienia mięty, niewiele osób zna wszystkie jej właściwości i zastosowania.
Mięta pieprzowa
Najpopularniejszy gatunek mięty – mięta pieprzowa (Menthapiperita L.) jest „mieszańcem” powstałym ze skrzyżowania mięty zielonej (M. viridis) i mięty wodnej (M. aquatica). Jest rośliną niezwykle łatwą w uprawie, zimoodporną, znaną z orzeźwiającego smaku i aromatu, głównie dzięki dużej zawartości olejku eterycznego. Jednak obecnie coraz większą popularnością cieszą się także inne gatunki, takie jak mięta imbirowa, czekoladowa, wonna czy długolistna, których ilość szacuje się na około 40. Większość z nich uprawiana jest głównie ze względu na walory smakowe i estetyczne, jednak warto pamiętać również o ich zastosowaniu leczniczym.
Właściwości mięty pieprzowej
Swoje właściwości mięta zawdzięcza niezwykle bogatemu składowi chemicznemu. Liście mięty pieprzowej dostarczają nie tylko dużej ilości olejku eterycznego, bogatego w mentol, ale również witamin (A, C, D, z grupy B), minerałów (żelazo, mangan, wapń), fitoncydów (działanie przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe), karotenu (naturalny immunostymulant), rutyny, cyneolu, kwasów organicznych czy garbników. Obecność wielu substancji czynnych tłumaczy szeroką gamę leczniczych zastosowań tego surowca.
Zastosowanie mięty pieprzowej
Miętę wykorzystuje się przede wszystkim jako składnik preparatów stosowanych w zaburzeniach żołądkowo-jelitowych, takich jak niestrawność, bóle brzucha i nudności. Dodatkowo ma ona także działanie rozkurczowe i żółciopędne. Ponadto, uważa się, że zarówno w połączeniu z cytryną jak i sama, pomaga w utracie masy ciała. Efekt ten wynika z kilku mechanizmów:
- wdychanie olejku miętowego zmniejsza apetyt i tłumi głód,
- przetwory mięty przyspieszają tempo procesów metabolicznych,
- dostarczają niezbędnych witamin,
- usuwają nadmiar płynów z organizmu.
Ze względu na dużą zawartość olejku eterycznego, garbników oraz fitoncydów, karotenu i rutyny, poprawia funkcjonowanie układu odpornościowego i łagodzi objawy przeziębienia. Olejek miętowy można również znaleźć w licznych preparatach do inhalacji, a także w rozgrzewających maściach lub wcierkach, stosowanych w celu łagodzenia objawów zapalenia zatok, przeziębienia i grypy. Zwraca się również uwagę na jej działanie przeciwgrzybicze obejmujące grzyby z rodzaju Candida oraz dermatofity i grzyby pleśniowe.
Mięta w kosmetologii
Obecnie mięta wykorzystywana jest bardzo szeroko w kosmetologii i przemyśle kosmetycznym. Ze względu na swoje właściwości kojące, chłodzące i intensywny zapach, dodawana jest do wielu produktów do pielęgnacji skóry. Najczęściej można ją znaleźć w różnych żelach i piankach oczyszczających do mycia, pomadkach do ust, kremach czy preparatach do leczenia trądziku.Oprócz tego stosuje się ją w produktach do pielęgnacji włosów, w produkcji perfum, wód kolońskich oraz świec zapachowych. Nikt z nas nie wyobraża sobie również higieny jamy ustnej bez mięty i mentolu. Pasty i nici do zębów, płyny do płukania ust, gumy do żucia i inne produkty pomagające pozbyć się nieświeżego oddechu zawierają mentol, który nie tylko maskuje nieprzyjemny zapach, ale także usuwa bakterie, które go powodują. Udowodniono, iż picie herbaty miętowej i żucie świeżych liści ma działanie antybakteryjne, zmniejszające ilość szkodliwych bakterii w jamie ustnej.
Mięta w medycynie naturalnej
W medycynie naturalnej działanie przeciwświądowe, miejscowo znieczulające i przeciwzapalne mięty wykorzystywane jest do łagodzenia zmian skórnych w przebiegu ospy wietrznej oraz opryszczki, a aromaterapia „miętowa” stosowana jest w celu złagodzenia stresu i rozdrażnienia, nerwobóli, a nawet dolegliwości towarzyszących migrenie.Ze względu na bogactwo substancji czynnych, mięta nadal pozostaje w kręgu zainteresowania naukowców, a najnowsze badania wskazują na jej potencjalne właściwości przeciwnowotworowe, chroniące przed skutkami radioterapii i poprawiające wydolność organizmu.

Mięta Pieprzowa
Suplement Diety
- 500 mg suszonych liści mięty w jednej tabletce
- Wspomaga zdrowie jelit, żołądka i układu pokarmowego
Sprawdź
Mięta w kuchni
Oczywiście nie sposób zapomnieć o zastosowaniu kulinarnym tego surowca. Głównie dzięki zawartości wonnego mentolu,mięta jest wykorzystywana jako dodatek do różnego rodzaju potraw,wyrobów cukierniczych,koktajli, lodów oraz lemoniad, cieszących się wzięciem szczególnie w upalne dni.
Mięta pieprzowa – skutki uboczne
Pomimo, iż mięta jest uważana za surowiec bezpieczny i powszechnie stosowany, to nie jest pozbawiona działań niepożądanych. Skutki uboczne zwykle wywołuje skoncentrowana forma przetworzonego surowca – olejek miętowy, który w zbyt wysokim stężeniu ma działanie silnie drażniące. Krople żołądkowe na bazie mięty, zmniejszające ból brzucha, zażyte w zbyt dużej ilości mogą wywołać wymioty, biegunkę, powodować senność, zaburzenia równowagi, ospałość i apatię. Z kolei picie dużej ilości naparu z mięty może wywołać działanie przeczyszczające, zaburzenia snu czy spadek poziomu glukozy we krwi. Dlatego podobnie jak w przypadku każdego innego surowca roślinnego przed jej zastosowaniem warto poradzić się lekarza lub farmaceuty.
- Cappello G, Spezzaferro M, Grossi L, Manzoli L, Marzio L. Peppermint oil (Mintoil) in the treatment of irritable bowel syndrome: a prospective double blind placebo-controlled randomized trial. Dig Liver Dis. 2007 Jun;39(6):530-6. doi: 10.1016/j.dld.2007.02.006. Epub 2007 Apr 8. PMID: 17420159.
- Kędzia A. Działanie olejku z mięty pieprzowej na bakterie beztlenowe. Postępy Fitoterapii 2007; 4: 182-186.
- Khanna R, MacDonald JK, Levesque BG. Peppermint oil for the treatment of irritable bowel syndrome: a systematic review and meta-analysis. J ClinGastroenterol. 2014 Jul;48(6):505-12. doi: 10.1097/MCG.0b013e3182a88357. PMID: 24100754.
- Mystkowska I, Zarzecka K, Baranowska A, GugałaM. Mięta pieprzowa (Menthapiperita L.) – roślina zielarska o różnorodnych właściwościach biologicznych i leczniczych.Herbalism, 2016; 1 (2): 117.
- Najda A. Skład chemiczny i działanie przeciwutleniające ekstraktów z Mentha x piperita L. Chemical composition and antioxidant activity of extracts from Mentha x piperita L. Post. Fitoter. 2017; 18 (4): 251–258.