Sercu z pomocą – zioła wspierające układ krążenia

Krążenie krwi odbywa się w organizmie człowieka za pośrednictwem naczyń krwionośnych – żył i tętnic. Ta płynna tkanka jest wprawiana w ruch przede wszystkim dzięki pracy serca, a także przy udziale dużych naczyń krwionośnych, które charakteryzują się dużą kurczliwością ścian.

Krew posiada wiele funkcji, ale każda z nich wymaga przemieszczania się tej płynnej substancji po organizmie w sposób uporządkowany.

Ciśnienie krwi i praca serca – co wpływa na układ krążenia?

Krew wypełnia naczynia i wywiera pewne ciśnienie na ich ściany. Złożone mechanizmy regulacyjne synchronizowane w ośrodkowym układzie nerwowym utrzymują prawidłowe ciśnienie krwi za pośrednictwem trzech elementów: objętości płynów krążących, elastyczności naczyń krwionośnych i (przede wszystkim) pojemności wyrzutowej i minutowej serca.

Z wiekiem serce potrzebuje wsparcia – najczęstsze problemy

Podobnie, jak ma to miejsce w przypadku pozostałych narządów ludzkiego ciała, z wiekiem elementy układu krążenia tracą sprawność, co przyczyniać się może do niewydolności serca (np. na skutek zmniejszenia siły skurczu serca) lub choroby niedokrwiennej (spowodowanej przeszkodami w krążeniu wieńcowym). Uważa się także, że wraz z upływem czasu zmniejsza się przepustowość naczyń krwionośnych (spowodowana zmniejszeniem ich reaktywności, czyli zdolności rozkurczania i kurczenia się, a przede wszystkim zmniejszenia ich światła na skutek narastania blaszki miażdżycowej).

Regulacja ciśnienia i rytmu serca – rola układu nerwowego

Zaburzenia regulacji krążenia mogą mieć także podłoże nerwowe, co może objawiać się nierównym tętnem, czy skokowymi zmianami ciśnienia tętniczego krwi. Tak, jak w innych przypadkach niezbędna może okazać się konsultacja kardiologiczna, ale wiele źródeł zgodnie donosi, że dla zachowania prawidłowej pracy układu krążenia szczególnie istotne są czynniki określane jako styl życia [1]. Bez wątpienia normalizacja masy ciała, odpowiednie zaopatrzenie w jony potasu, aktywność fizyczna (pod kontrolą lekarza u pacjentów kardiologicznych) może przyczynić się do utrzymania układu krążenia w bardzo dobrym stanie przez długie lata.

Zioła na serce – głóg, kozłek i chmiel

Preparaty roślinne, które mogą mieć znaczenie pomocnicze w łagodzeniu problemów dotyczących krążenia krwi to przede wszystkim te, które zawierają substancje czynne z kwiatostanu i owoców głogu (Crataegus L., Rosaceae). Zawarte w roślinie substancje o charakterze polifenoli wykazują działanie przeciwutleniające, szczególnie  glikozydy flawonowe (np. witeksyna) zwiększają siłę skurczu serca [2].

W przypadku przyspieszonego tętna, któremu towarzyszy pobudzenie psychoruchowe, często uniemożliwiające zasypianie, bardzo dobre efekty daje przyjmowanie preparatów na bazie korzenia kozłka (Valeriana officinalis L., Valerianaceae) [2, 4] i szyszek chmielu (Humulus lupulus L., Cannabaceae) [2]. Związki zawarte w chmielu, hamują także agregację płytek krwi [5]. Każdy z tych surowców wykazuje wyraźne działanie uspokajające, co może ułatwiać zasypianie [2] i działać pośrednio kojąco w przypadkach podwyższonego tętna.

Niedobory elektrolitów a praca serca

Należy pamiętać, że zachowanie prawidłowych funkcji układu krążenia, w szczególności miarowej pracy serca wymaga utrzymania prawidłowego stężenia i proporcji różnych jonów (głównie sodowego, potasowego, wapniowego i magnezowego). Intensywny wysiłek fizyczny, wysoka temperatura otoczenia, które wpływają na zwiększenie wytwarzania potu mogą być przyczyną obniżenia stężenia w surowicy krwi wielu jonów, dotyczy to szczególnie tych pierwiastków, które występują we krwi w stosunkowo niewielkich ilościach, niejako „deficytowych”.

Dieta uboga w produkty roślinne może także przyczynić się do obniżenia stężenia potasu w organizmie. Stosowanie preparatów roślinnych podczas przyjmowania leków przepisanych ze wskazań kardiologicznych wymaga konsultacji z lekarzem lub farmaceutą. Przyjmowanie suplementów diety dostarczających soli pierwiastków istotnych dla prawidłowej pracy układu krążenia powinno być połączone z okresowym monitorowaniem stężenia tych jonów we krwi. Należy mieć także świadomość, że przyjmowanie jakichkolwiek specyfików, także roślinnych, przez pacjentów cierpiących na niewydolność nerek (co towarzyszy często schorzeniom układu krążenia) wymaga bezwzględnie zasięgnięcia opinii lekarza, gdyż w takich warunkach może łatwo dojść do groźnych dla życia powikłań.