Zielony jęczmień, młody jęczmień to tygodniowe łodyżki jęczmienia zwyczajnego (Hordeum vulgare L.), które poddaje się uprzednio obróbce. Jęczmień zwyczajny jest zbożem o wysokości zwykle do 100cm, uprawianym do celów spożywczych i paszowych. Zawiera istotne składniki odżywcze oraz prebiotyki [1]
Skład chemiczny młodego jęczmienia
Jęczmień zwyczajny jest źródłem białka, β-glukanów oraz błonnika. Młody jęczmień w swoim składzie zawiera aminokwasy (w tym: metioninę, argininę, tryptofan, cystynę, kwas glutaminowy, glicynę, alaninę, kwas asparaginowy i inne), enzymy, a także chlorofil. Jest też źródłem związków mineralnych, takich jak: związki magnezu, potasu czy żelaza, cynku, chromu, miedzi, jodu, manganu oraz wapnia. Posiada także znaczną ilość witamin, na przykład: kwasu foliowego (który stanowi środek wspomagający przyswajanie żelaza), witaminy K i C, witaminy z grupy B (B1, B2 B3, B4, B6, B7), oraz prowitaminy A. Odznacza się wysoką zawartością błonnika. Występują w nim ponadto substancje o właściwościach antyoksydacyjnych, na przykład: flawonoidy, kwasy fenolowe, proantocyjanidyny oraz związki z grupy chinonów [2, 3, 4, 5].
Młody jęczmień – zastosowanie w lecznictwie
Ze względu na błonnik, który zawiera zielony jęczmień, surowiec znalazł zastosowanie w kuracjach oczyszczających i jako środek wspomagający odchudzanie. Ma niski indeks glikemiczny. Usprawnia pracę jelit, ułatwia wypróżnianie oraz ogranicza nadmierny apetyt. Ponieważ obniża poziom cukru (zawiera chrom, włóknik) oraz cholesterol (za sprawą obecności błonnika) wskazany jest w diecie cukrzyków, osób narażonych na miażdżycę i hipercholesterolemię [6, 7, 8].
Zawiera związki przeciwutleniające, takie jak: selen, witaminę E oraz związki będące pochodnymi witeksyny, dzięki którym zmniejsza ryzyko chorób układu krążenia [9].
Jako źródło antyoksydantów spowalnia procesy starzenia (jest zmiataczem wolnych rodników) i działa przeciwzapalnie. W badaniach pojawiły się próby zastosowania młodego jęczmienia w diecie antynowotworowej [10].
Jest też surowcem witaminizującym i remineralizującym. Dostarcza odpowiedniej dawki witamin oraz soli mineralnych niezbędnych dla funkcjonowania układu kostnego, skóry i jej wytworów. Dieta wzbogacona o młody jęczmień pomaga utrzymać prawidłowy stan włosów i paznokci.
Korzystnie wpływa na przemianę materii (wspomniany błonnik, enzymy) oraz działa oczyszczająco. Warto wzbogacić nim codzienną dietę podczas odchudzania i kuracji detoksykacyjnych.
Wskazania do stosowania
Zaleca się jego spożycie osobom mającym w badaniach krwi niski poziom żelaza, osobom starszym, czynnie uprawiającym sport, a także rekonwalescentom, pacjentom osłabionym po długotrwałym leczeniu, głównie za sprawą żelaza oraz kwasu foliowego, których jest źródłem.
Może być spożywany przez kobiety w ciąży, osoby z ryzykiem miażdżycy i nadciśnienia.
Dostępne formy młodego jęczmienia
Zielony jęczmień stosowany jest w formie proszku (otrzymuje się go poprzez odparowanie soku) oraz w postaci płynnej (sok, koktajle). Najbardziej odżywczy jest świeżo wyciśnięty sok, jednakże taka forma jest rzadko spotykana w sprzedaży [11, 12].
Młody jęczmień dostępny jest również w postaci suplementów diety zawierających sproszkowane młode pędy zielonego jęczmienia.
Kuracje z użyciem młodego jęczmienia
W kuracjach oczyszczających lub odchudzaniu podobnie jak błonnik zaleca się, aby młody jęczmień pić lub spożywać 3 razy dziennie przed posiłkami na czczo. W przypadku proszku należy rozpuścić go w niższej temperaturze. Nie utraci on swoich cennych właściwości.
W celu wzmocnienia odporności i uzupełnienia witamin wystarczy pić go 1 raz dziennie zmieszany z wodą lub sokiem owocowym.
Młody jęczmień można też stosować zewnętrznie jako płukankę do jamy ustnej. Odświeży ona oddech i zmniejszy stan zapalny. Podobne właściwości posiada chlorofil, którego źródłem jest zielony jęczmień. Okres wiosny i lata to czas, w którym każdy z nas chce dobrze wyglądać i aktywizuje swoją postawę wobec oczyszczania lub obniżenia masy ciała. Warto wtedy pamiętać, że regularne spożywanie młodego jęczmienia zapewni nam dobry nastrój przez cały dzień i pomoże nam w drodze do uzyskania właściwych efektów kuracji odchudzającej. Doda także energii i witalności, co jest istotne podczas każdej diety.
- Kiewlicz J., Evaluation of Total Phenolic Content and Antioxidant Properties of the Water Extract of the Powdered Barley Grass (Hordeum vulgare L.), Towaroznawcze Problemy Jakości, 2016 (2), s. 29-37
- Kiewlicz J., Evaluation of Total Phenolic Content and Antioxidant Properties of the Water Extract of the Powdered Barley Grass (Hordeum vulgare L.), Towaroznawcze Problemy Jakości, 2016 (2), s. 29-37
- Kawka K., Lemieszek M. K., Prozdrowotne właściwości młodego jęczmienia, Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 2017, Tom 23, Nr 1, s. 7–12
- Paulickova I., Ehrenbergerová J., Fiedlerova V., Gabrovská D., Havlová P., Holasová M. et al., Evaluation of barley grass as a potential source of some nutritional substances., Czech J Food Sci., 2007; 25(2),s. 65–72
- Choe J.H., Jang A., Choi J.H., Choi Y.S., Han D.J., Kim H.Y., Lee M.A., Kim H.W., Kim C.J., Antioxidant activities of lotus leaves (Nelumbo nucifera) and barley leaves (Hordeum vulgare) extracts, Food Science Biotechnology, No.19 (3), 2010, s. 831-836
- www.journals.viamedica.pl/forum_medycyny_rodzinnej/article/view/47683/37349
- Ozyurt V.H., Ötles S., Effect of food processing on the physicochemical properties of dietary fibre, Acta Sci Pol Technol Aliment. 2016; 15(3), s. 233–245
- Ahmad M., Qureshi M., Arshad M., Khan A., Zafar M., TRADITIONAL HERBAL REMEDIES USED FOR THE TREATMENT OF DIABETES FROM DISTRICT ATTOCK (PAKISTAN), Pak. J. Bot.,2009, 41(6), s. 2777-2782
- Fröst S., Harborne J.B., Asker S., Saleh N., Comparison of flavonoid patterns in wild and cultivated Hordeum species, Hereditas Vol. 90, Issue 2, 1979, s. 251-256
- Madhuri S., Pandey G., SOME DIETARY AGRICULTURAL PLANTS WITH ANTICANCER PROPERTIES, Pl. Arch., 2008, 8(1), s. 13-16
- Kawka K., Lemieszek M. K., Prozdrowotne właściwości młodego jęczmienia, Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 2017, Tom 23, Nr 1, s. 7–12
- Hagiwara Y, Cichoke A., Barley Leaves Extract for Everlasting Health., Green Food Corporation (USA 1998) and Japan Pharmaceutical Development (Osaka 1998)
